Doroszuk Wojciech
Wojciech Doroszuk ur. 1980. W latach 2001-2006 studiował w Pracowni Malarstwa Andrzeja Bednarczyka na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie oraz na Sabanci Üniversitesi w Stambule (studio projektowe Erda?a Aksela i pracownia wideo Yoong Wah Alexa Wong). Dyplom uzyskał w 2006 roku w Pracowni Interdyscyplinarnej Zbigniewa Sałaja i Grzegorza Sztwiertni. Laureat Konkursu im. E. Gepperta w 2007 roku we Wrocławiu i Nagrody Publiczności 4. edycji konkursu Fundacji Deutsche Bank Spojrzenia 2009. Od 2011 roku mieszka i pracuje w Rouen we Francji.
Wojciech Doroszuk tworzy filmy wideo, zajmuje się także fotografią i realizuje akcje w przestrzeni publicznej. Jest artystą podróżującym, a jego prace koncentrują się wokół takich tematów, jak tożsamość, migracja i wyobcowanie, pozycja „innego” w kulturze i społeczeństwie, kulturowe i językowe bariery w komunikacji międzyludzkiej. Interesują go obszary tabu związane z cielesnością, przemijaniem i śmiercią, bada przestrzenie zapomniane, wyrzucone poza obszar koniunktury. Jego prace podszywają się pod formę filmowego dokumentu, którą artysta z rozmysłem przełamuje stosując strategie inscenizacji i rekonstrukcji, subiektywny odautorski komentarz, wykorzystując archiwalne materiały filmowe, materiały znalezione lub pochodzące z sieci. Charakterystyczny jest dla niego precyzyjny, analityczny montaż, wysmakowana kompozycja kadru, powolna wizualna narracja i ścieżka dźwiękowa, w której momenty ciszy przeplatają się z bardzo zrożnicowaną muzyką – od popu do klasyki. W efekcie jego proste zapisy sytuacji, zachowań, relacji międzyludzkich, zdarzeń czy rozmów, poddane estetyzacji nabierają kontemplacyjnego i metaforycznego wyrazu.
W zrealizowanej w Stambule trylogii Picnic, Lunch I i II (2005) Doroszuk aranżuje sytuacje z udziałem wielonarodowej grupy studentów, których zadaniem jest próba wzajemnego porozumienia się. Rozświetlony, emanujący kolorami, Picnic jest zapisem beztroskiego spotkania, którego uczestnicy rozmawiają w nieznanym sobie języku. Pozór porozumienia w trakcie polskojęzycznej konwersacji jest doskonały. Kamera, od środka obserwująca relacje między biesiadnikami, jest niemal niewidzialna, jak i sam artysta, autor tej manipulacji, ujawniającej pewną prawdę o ograniczeniach i naturze komunikacji. W pracy Lunch I studenci z różnych krajów pogrążeni są w ożywionej rozmowie podczas wspólnego posiłku. Gwar rozmów okazuje się być szumem równoległych komunikatów wygłaszanych w różnych językach. Zwielokrotniona ścieżka dźwiękowa i podział ekranu na coraz mniejsze i liczniejsze kadry wzmagają efekt wyobcowania.
Doroszuk czasem sam staje przed kamerą, odtwarza sytuacje, odgrywa rolę „obcego”. Do tego nurtu należy zrealizowany w Berlinie (2007) cykl 5 filmów Reisefieber czy akcja Gastarbeiter im Überraschungsladen (Bochum, 2007), w trakcie której artysta przez jeden dzień był sprzedawcą w sklepie z używanymi rzeczami. Temat oswajania „innego” i niemożności wyjścia poza system wartości i uprzedzeń porusza zrealizowana w środowisku polskich emigrantów w Zurychu praca El Dorado (2006). Raspberry Days (Innvik, Norwegia, 2008) to z kolei obserwacja sezonowych pracowników zbierających maliny na norweskiej farmie położonej wśród idyllicznie pięknej przyrody. Monotonna praca polskich robotników wydaje się być taką samą częścią naturalnego porządku, jak znój uwijających się wśród malinowych krzaków pszczół. Przemijaniem i ulotnością ludzkiej cielesności zajmują się The Dissection Theater (Kraków, 2006) i Tumor Imaginis (Kraków, 2008) – śmierć i choroba to też „obcy”, tyle że wyrzuceni poza obszar naszej świadomości. Prace Doroszuka pozbawione są publicystycznej doraźności, artysta jest wnikliwym, nieśpiesznym obserwatorem współczesności.
Agnieszka Kubicka-Dzieduszycka