Bez tytułu (lustra)
wideoinstalacja: telewizor 25", 40 lusterek
ok. 8 × 16 cm, 40 kostek granitowych ok. 10 × 10 × 10 cm
film wideo Bez tytułu, 1994, kolor, dźwięk,
6 min 5 s w pętli
nr inw. DTZSP/240; zakup 2008
W swojej pracy artystycznej Ryszard Jędroś wykorzystuje fotografię, wideo i komputer. Realizuje krótkie filmy eksperymentalne, które często tworzą podstawę jego instalacji przestrzennych, w których istotną rolę odgrywają telewizyjne monitory, zwykle zestawione z przedmiotami codziennego użytku, charakterystycznymi objet trouvé.
Kreowana przez artystę rzeczywistość jest często przedłużeniem świata realnego. Przejawia się ona albo w postaci zespolonych ze sobą realnych przedmiotów i projektującego obraz monitora (np.: „Bez tytułu (walce)” (1996), Ćma (2000), „Ptak” (2004), „Drabina”(2004), „Samolot” (2004)), albo w zestawach monitorów emitujących zapis wideo zjawisk i przedmiotów rzeczywistych („Deszcz” (2001), „Wideookulary” (2006)).
To właśnie łączące świat realny i medialny obiekty-ekrany stanowią meritum recepcji prac Ryszarda Jędrosia, igrają z percepcją widza i dekonstruują przedstawianą przez media rzeczywistość, którą od realności oddziela ekran telewizyjnego monitora.
Motyw iluzji rzeczywistości poprzez optyczną grę z widzem, artysta eksploruje od początku swojej twórczości. Wizualnie efektowna, formalnie bardzo prosta, programowo bez tytułu, instalacja „Bez tytułu” z 1994 roku działa przede wszystkim w sferze wizualnej. Pozornie bez programu i ukrytego przekazu przy pomocy obrazu rzutowanego z monitora telewizyjnego na dziesiątki małych lusterek tworzy całość estetycznej natury. Ekran telewizyjny jest tu sprowadzony wyłącznie do roli źródła pulsującego obrazu, elektronicznego sygnału, który w postaci fragmentarycznej odbija się w lustrach. Telewizor jest odwrócony od widza toteż obraz emitowany z ekranu nie jest widoczny bezpośrednio ale zapośredniczony. Inną ingerencją w obraz jest sama sytuacja projekcyjna, w której przestrzeń instalacji z oświetlonej niebieskim światłem stopniowo wypełnia się mgłą, a następnie ciemnością, pozostawiając widoczne jedynie refleksy światła odbite przez lustra.
Premiera instalacji odbyła się podczas festiwalu Monitor Polski w 1994 r. Poza tym instalacja pokazywana była we wrocławskiej BWA w 2001 roku. „Bez tytułu” podobnie jak inne prace Ryszarda Jędrosia to instalacja przede wszystkim bardzo efektowna wizualnie.