olej, płótno naciągnięte na płytę wiórową, 71 × 102 cm
nr inw. DTZSP/316; zakup 2008

Aporia malarstwa to dwuetapowy projekt Wojciecha Gilewicza realizowany we wrocławskiej Galerii Entropia od września 2006 do czerwca 2007, który stawiał widzów w roli poszukiwaczy obrazów w przestrzeni miejskiej, odnosząc się zarazem do zagadnień percepcji rzeczywistości oraz recepcji sztuki w ironicznym świetle iluzji. Tytuł projektu doskonale odzwierciedla wewnętrzne sprzeczności w systemie pojęciowym sztuki, których ujawnianiem zajmuje się artysta. Przez kilka poprzedzających wystawę tygodni twórca malował „z natury” na wrocławskim Rynku i w jego okolicach, tworząc obrazy będące kunsztownymi iluzjami, atrapami rozmaitych fragmentów architektury. Dwanaście hiperrealistycznych prac zasłaniających to, co przedstawiały, zostało na okres dziesięciu miesięcy wystawionych na działanie czynników atmosferycznych i trudnych do przewidzenia działań ludzkich. Plenerowej ekspozycji stanowiącej trzon projektu towarzyszył dopełniający i wyjaśniający materiał filmowy, ukazujący momenty umieszczania obrazów w wybranych miejscach (wspólne dzieło autora i Mariusza Jodko, dyrektora Galerii Entropia). Dokument ujawniający proces powstawania iluzji wraz z mapką opisującą topografię ekspozycji przez cały okres jej trwania były dostępne publiczności w Galerii Entropia. Drugi etap projektu stanowiła wystawa obrazów, które przetrwały ekspozycję w plenerze. Wyjęte z kontekstu realistyczne repliki fragmentów pejzażu miasta w przestrzeni galerii okazały swoje abstrakcyjne oblicze. Zestawione z dokumentacją fotograficzną projektu, filmem wideo oraz wydawnictwem DVD składały się na wieloznaczną wypowiedź na temat sposobu funkcjonowania sztuki współczesnej oraz schematów ograniczających jej recepcję. Po projektach, jakie artysta realizował wcześniej (Fondation Deutsch de la Meurthe, Paryż, 2004; Galichnik Art Residency w Macedonii, 2005), to właśnie w Aporii malarstwa zafunkcjonowały najpełniej najważniejsze wątki jego twórczości – podważanie podstawowych pojęć sztuki oraz demistyfikowanie nawyków percepcji, a także skłonność artysty do eksperymentu sprzężona z postrzeganiem malarstwa jako procesu. Aporia stała się też wstępem do zrealizowanego w Sanoku w 2007 projektu Rewitalizacje.

Alicja Jodko