Rene Magritte
malarstwo; płótno; olej; 231,5 x 162 x 3 cm
nr inw. DTZSP/715, zakup 2015
Obraz Zdzisława Nitki Rene Magritte (2009) w bezpośredni sposób nawiązuje do twórczości malarza wymienionego w tytule dzieła. Na tle złożonym z kolorowych prostokątów (szarych, czerwonych, różowawych, zielonych, niebieskich, żółtych), układających się w równy kraciasty wzór, usytuowany jest jakby szkicowy rysunek naniesiony czarną i szarą farbą, nakreślający jedynie kontury przedmiotów. Po prawej stronie znajduje się portretowe ujęcie popiersie mężczyzny w meloniku na głowie, w koszuli z krawatem i marynarce. Na wysokości jego twarzy przedstawiono lecącego gołębia (zwróconego w lewą stronę), a jego kontury przenikają się z konturami męskiej twarzy. Wizerunek jest zapewne odwołaniem do znanego obrazu Magritte’a Mężczyzna w meloniku(1964). Nad prawym ramieniem postaci umieszczono inicjały R.M. Litery stanowią jednocześnie początek wyrazów dopisanych poniżej na ukos minuskułą: [R]ené [M]argritte (właściwy zapis nazwiska to Magritte).
Po lewej stronie przedstawiono dwa drzewa pozbawione liści. Z gałęzi większego z nich zwisa na kablu żarówka, którą otacza kilka krótkich promieni. Opadająca na ziemię końcówka kabla zakończona jest przedłużaczem. O pień drzewa oparta jest prostokątna, cienka płyta. Między nią a postacią w meloniku znajduje się jeszcze jeden prostokątny przedmiot o podobnych wymiarach. Może być to albo druga płyta, z namalowanym na środku czarnym kwadratem, albo prostokątne obramienie kwadratowej dziury czy włazu. Kompozycja tej części płótna może luźno nawiązywać do innego obrazu Magritte’a, Zmierzch Cayenne (1926), o czym świadczyć mógłby zarys drzewa bez liści, dwie złożone ze sobą płyty czy paląca się świeczka (jako odpowiednik żarówki - innego źródła światła). W oddali, na horyzoncie, za drzewami oraz mężczyzną, widoczny są delikatnie zarysowane pagórki.
Na obrazie odnaleźć można środki charakterystyczne dla twórczości malarskiej Nitki. Zwracają uwagę m.in. jednolite powierzchnie dość jaskrawych, czystych kolorów (tło wypełnione barwnymi prostokątami) czy skupienie na wyrazistych, czarnych konturach ukazanych przedmiotów. W prawym dolnym rogu obrazu widoczna jest natomiast sygnatura artysty (Z. Nitka).
Karolina Dzimira