zestaw litografii: 1) Schemat randomizacji_02, technika: litografia na papierze Hahnemühle 300 g, wymiary: 50,8 x 51 cm, papier 75,9 x 51 cm; 2) Schemat randomizacji_03, technika: litografia na papierze Hahnemühle 300 g, wymiary: 51,3 x 51,5 cm, papier 74,5 x 51,5 cm
nr inw. DTZSP/835, DTZSP/836; zakup 2019

Schemat randomizacji_02 oraz Schemat randomizacji_03 to zestaw barwnych litografii Anny Trojanowskiej. W cyklu tym artystka wraca do poszukiwań trzeciego wymiaru w grafice, które rozpoczęła we wcześniejszej serii Shades. 

Schemat randomizacji_02 przedstawia szesnaście ostrzegawczych stożków drogowych w biało-pomarańczowe pasy, ukazanych z lotu ptaka, ustawionych równo w czterech rzędach. Silnie kontrastują z płaskim, monochromatycznym podłożem, utrzymanym w odcieniach beżu i szarości. Powierzchnia ta jest poznaczona nieregularnie ciemnymi kreskami, rysami i punktami. Pachołki rzucają na nią długie cienie, które układają się po przekątnej kwadratowego pola obrazowego (od lewego górnego rogu do prawego dolnego).

Schemat randomizacji_03 pozornie powtarza analogiczny układ. Rzędy nie są jednak tak regularne, brakuje też trzech stożków. Podłoże jest ciemniejsze, zniszczone głębszymi rysami, jasnoszarymi plamami i kolistymi śladami po brakujących pachołkach. Tylko niektóre słupki zostały przedstawione jako trójwymiarowe, pozostałe przypominają płaskie okrągłe tarcze z biało-pomarańczowym wzorem. Cienie nie odpowiadają także rzeczywistemu rozkładowi stożków.
W pierwszej litografii artystka do złudzenia, wręcz iluzjonistycznie, odtworzyła trójwymiarowość, w drugiej celowo ją zaburzyła – do czego może odnosić się tytułowa randomizacja, czyli „wprowadzanie elementów przypadkowości w badaniach, np. przy wyborze próbek” (Słownik języka polskiego PWN). Zrytmizowana kompozycja litografii z cyklu, oparta na czytelnej geometrycznej siatce, nabiera cech abstrakcyjnych i może być interpretowana jako odniesienie do tradycji wrocławskiego strukturalizmu.

Za Schemat randomizacji_03 przyznano artystce I nagrodę na First International Biennial of Lithography w Belgradzie (Serbia, 2018), wyróżnienie honorowe na II Bienal Arequera de Grabado Adolfo Bellocq w Buenos Aires (Argentyna, 2018) oraz wyróżnienie honorowe na XIII Premio Internacional de Arte Gráfico Jesús Nüñez w Betanzos (Hiszpania, 2018). Za Schemat randomizacji_02 Trojanowska otrzymała I nagrodę na 46th International Print Award Carmen Arozena w Madrycie (Hiszpania, 2018). Dwie inne prace z cyklu wyróżniono w Ogólnopolskim Konkursie Grafiki Artystycznej „Grafiteka” (2019).

Karolina Dzimira-Zarzycka