akryl, płótno, 118 x 136 cm
nr inw. DTZSP/946; zakup 2011

W pracach z lat 1975–1977, m.in. w cyklu Tylko dla twoich pięknych oczu, Smoliński nawiązuje do modernistycznego programu „jedności obrazu i przedmiotu”, jak to proponowali np. Piet Mondrian albo Władysław Strzemiński, a co wyraźnie później zrealizował Jasper Johns w swych flagach i mapach. Prace Smolińskiego są podobne do listów, do map, do tablic okulistycznych, do kartek z zeszytów itd. Ale nie podobieństwo jest tu najważniejsze, ale kontekst formalny: wskazanie przyczyny powstania tych prac, służących prowadzeniu dyskursu o sztuce. Takich zabaw z kulturą znaku i słowa jest w twórczości artysty sporo. Np. w pracy KrajObraz – wymalowany w konwencji mapy fragment krajobrazu: i mapa, i obraz jednocześnie. W realizacjach z lat 1986–1987 artysta szuka już niemal dosłownych podobieństw między znakami plastycznymi – symbolami przedstawień różnych rzeczy – a obrazami liter albo tworzy kartki z książek i zeszytów. Tyle że to podobieństwo jest także tylko formalne, faktycznie autor kwestionuje treści, które z takiego podobieństwa mogą się narzucać. Pod koniec lat osiemdziesiątych zaczyna tworzyć prace podobne do rysunków i obrazków. Oznacza to rezygnację z rekwizytów wziętych z rzeczywistości i korzystanie tylko ze środków sztuki.

Prace Smolińskiego często mają charakter intelektualnych prowokacji, a jego twórczość jest niejednorodna i wieloznaczeniowa, jest w ciągłym procesie poznawania kolejnych wymiarów podobieństwa, jest sztuką zafascynowania światem sztuki.

Andrzej Saj