Body Collage
performans dokamerowy: film 16 mm, transfer na wideo (Betacam 2007),
zdigitalizowany, czarno-biały, bez dźwięku, 4 min 15 s; kamera: Gideon Bachmann;
nr seryjny EAI: 1/29/2009; nr inw. DTZSP/534; zakup 2008
Body Collage to jedna z najistotniejszych prac Schneemann z wczesnego okresu jej twórczości. Jest to odrestaurowany i przetransferowany na wideo oryginalny zapis radykalnego performansu, który odbył się w 1967 roku w jej nowojorskim lofcie-pracowni. Nośnikiem, a jednocześnie podmiotem tego działania, wywodzącym się z nurtu abstrakcyjnego ekspresjonizmu, jest jej własne ciało. Posmarowane przypominającym biologiczne wydzieliny białawym klejem ciało upada i podnosi się w konwulsyjnych ruchach, tarza po podłodze wyściełanej poszarpanym jedwabistym papierem, pokrywa się kolejnymi jego warstwami, zamieniając się w trójwymiarowy, ucieleśniony kolaż, estetyczną figurę niosącą wiele znaczeń. W ujęciu feministycznym ten suwerenny, świadomie zainicjowany proces oznaczał zakwestionowanie jeszcze obecnego w latach sześćdziesiątych XX wieku toposu kobiety-modelki, uważanej za przedmiot aktywności mężczyzny-artysty. Z punktu widzenia zagadnień estetycznych Body Collage stanowi jeden z wczesnych przykładów zastosowania akcjonistycznej strategii (samo)odnajdywania finalnej plastycznej formy dzieła. Sama Schneemann podkreślała również polityczny kontekst swojego performansu, przeciwstawiając obraz swojego pokrytego warstwami papieru ciała medialnym wizerunkom okaleczonych ciał ofiar wojny w Wietnamie.
Agnieszka Kubicka-Dzieduszycka