diagram; druk cyfrowy; papier; 100,3 x 70,1 cm
nr inw. DTZSP/798; zakup 2017

Sztuka i społeczeństwo Andrzeja Kostołowskiego to pionowy prostokątny wydruk. Na jednolitym czarnym tle, nieco powyżej centrum kompozycji, został przedstawiony biały diagram. Poniżej znajduje się odręczny podpis białymi, drukowanymi literami: SZTUKA I SPOŁECZEŃSTWO. W lewym górnym rogu kompozycji umieszczono biały napis bezszeryfowym fontem komputerowym: „Andrzej Kostołowski, Wykresy, 1970-2011”.

Cykl kołowy opiera się na pięciu hasłach zapisanych drukowanymi białymi literami w kwadratowych polach – u góry: DOŚWIADCZENIE INDYWIDUALNE, dalej (zgodnie z ruchem wskazówek zegara): KONTEKST ETYCZNY; PROPOZYCJA SZTUKI; WIRTUALNY ODBIÓR; ZMIENNY STATUS SPOŁECZEŃSTWA. Każde dwa sąsiadujące pola są połączone dwiema białymi strzałki o identycznym, łukowatym promieniu (wyznaczającym jednocześnie odcinek okręgu) oraz przeciwnym zwrocie. Wewnątrz okręgu biegną analogiczne pary strzałek – pomiędzy każdym polem a dwoma przeciwległymi. Powstałe w ten sposób linie tworzą pentagram.

Praca należy do tworzonego od lat 70. cyklu Diagramy (1970-2012), w którym Andrzej Kostołowski porusza problematykę związaną m.in. z oryginalnością sztuki, relacją artysty i odbiorcy czy różnymi zjawiskami art-worldu. Diagramy pozwalają przejrzyście objaśnić daną kwestię w formie wizualnej i są ważnym elementem jego wykładów z zakresu teorii sztuki. Jak pisze Daria Milecka, każdy diagram jego autorstwa to „swoisty traktat, a jego esencja jest podana wizualnie. Diagramy te mogą istnieć autonomicznie, bez konieczności towarzyszącego tekstu, można je odczytywać jako czystej postaci rysunki czy  szkice. Można o nich mówić używając kategorii typowo plastycznych, jak linia, forma, przestrzeń, kompozycja, kolor, a nawet bryła”. Autor zajmuje się także badaniem miejsca diagramów w kulturze, czego efektem jest publikacja Wykresy i sztuka (Wybór zagadnień) wydana w 2016 roku.

Karolina Dzimira-Zarzycka