obraz, akryl; płótno; 99,5 x 122,5 x 2,2 cm
nr inw. DTZSP/773, dar 2016

Praca jest kontynuacją podjętych już pod koniec lat 60. działań ograniczających użycie przez artystę palety barw do czerwieni (biegun ciepła) i błękitu (chłód). Przedstawia gradację dwóch kolorów (ujętych w formę geometryczną) – od pełnego nasycenia aż do bieli, która w pewnym momencie stanowi wspólny mianownik obydwu barw o coraz słabszym natężeniu. Można odnieść to do zjawiska syntezy addytywnej, w wyniku którego zmieszanie wiązek światła trzech barw podstawowych daje światło białe. Dzieło może być także odczytywane w kontekście wcześniejszych realizacji artysty (cykl Continua), w których rozwijał motyw wstęgi Möbiusa (taśmy skręconej o 180°, następnie złączonej końcami „na odwrót”), w której „przejściem” pomiędzy błękitem a czerwienią i zarazem „łącznikiem” z tłem, była często biel, sama w sobie także będąca formą.

Kształt podobrazia w „Obrazie czwartym” jest nieregularny – powstał z zestawienia dwóch prostokątów. Jurkiewicz prowadził rozważania na temat samego kształtu podobrazia, wskazując na istniejące w historii sztuki od wieków zagadnienie modularności, obecności matematyki i geometrii w twórczości artystów, a przede wszystkim na istotność tych rozważań dla sztuki XX wieku, w szczególności abstrakcji geometrycznej i minimal artu.

Alicja Dobrzaniecka