B.CH. 1595-1657
obraz; olej; płótno; 30 x 24 cm
nr inw. DTZSP/801; zakup 2017
Obrazy Pawła Baśnika należą do cyklu stworzonego przez artystę w 2017 roku w ramach pracy dyplomowej przygotowanej na Wydziale Malarstwa i Rzeźby na Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu. Promotorami pracy magisterskiej Baśnika, zatytułowanej Post mortem – obraz jako relikt osobowej świadomości, byli Łukasz Huculak oraz Wojciech Pukocz.
W cyklu Post mortem Paweł Baśnik tworzy serię wizerunków w estetyce nawiązującej do XIX-wiecznego malarstwa portretowego bądź ówczesnej fotografii. Przedstawione twarze są jednak zdekonstruowane, zniszczone, rozmyte, pokryte plamami, jakby nadpsute. Anita Wincencjusz-Patyna opisuje serię w następujący sposób: „Tajemnicze mistyfikacje Baśnika to cykl portretów w jakimś stopniu osadzony w połowie XIX wieku, poddawany zarówno procesom twórczym młodego malarza, jak i procesom zewnętrznym: działaniu światła, wilgoci, temperatury, reakcji werniksów, pigmentów”. W ciemnej, niemal monochromatycznej kolorystyce dominuje czerń, brąz, szarość i brudny beż.
Tytuły większości prac są skonstruowane w analogiczny sposób: z inicjałów składających się z dwóch lub trzech liter oraz z zakresu lat z XIX lub XX stulecia (w jednym przypadku z przełomu XVI i XVII wieku). Takie zestawienie sugeruje, że to inicjały portretowanej osoby oraz rok jej narodzin i śmierci. Z dziewięciu prac Baśnika w kolekcji wyłamuje się obraz Caput Mortuum– noszący odrębny tytuł oraz przedstawiający ludzką czaszkę zamiast portretu.
B.CH. 1595-1657przedstawia jakby rozmyty portret łysiejącego mężczyzny. Na jasnym tle widoczny jest zarys twarzy zbudowany z ciemnych plam: włosów, oczu, nosa, sumiastych wąsów i ust. Całość wydaje się roztapiać, rozpływać w jasnobeżowej plamie i powoli zlewać w jedno. Brudną biel, szarość, ciemny brąz i czerń przełamuje gdzieniegdzie turkusowa smuga o poszarzałym, stonowanym odcieniu. Inicjały oraz zakres lat wskazany w tytule może odnosić się do Bohdana Chmielnickiego – przywódcy XVII-wiecznego powstania kozackiego przeciwko Rzeczpospolitej.
Karolina Dzimira-Zarzycka