obraz; olej, akryl; płótno; 30 x 23,7 cm
nr inw. DTZSP/808; zakup 2017

 Obrazy Pawła Baśnika należą do cyklu stworzonego przez artystę w 2017 roku w ramach pracy dyplomowej przygotowanej na Wydziale Malarstwa i Rzeźby na Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu. Promotorami pracy magisterskiej Baśnika, zatytułowanej Post mortem – obraz jako relikt osobowej świadomości, byli Łukasz Huculak oraz Wojciech Pukocz. 

W cyklu Post mortem Paweł Baśnik tworzy serię wizerunkóww estetyce nawiązującej do XIX-wiecznego malarstwa portretowego bądź ówczesnej fotografii. Przedstawione twarze są jednak zdekonstruowane, zniszczone, rozmyte, pokryte plamami, jakby nadpsute. Anita Wincencjusz-Patyna opisuje serię w następujący sposób: „Tajemnicze mistyfikacje Baśnika to cykl portretów w jakimś stopniu osadzony w połowie XIX wieku, poddawany zarówno procesom twórczym młodego malarza, jak i procesom zewnętrznym: działaniu światła, wilgoci, temperatury, reakcji werniksów, pigmentów”. W ciemnej, niemal monochromatycznej kolorystyce dominuje czerń, brąz, szarość i brudny beż.

Tytuły większości prac są skonstruowane w analogiczny sposób: z inicjałów składających się z dwóch lub trzech liter oraz z zakresu lat z XIX lub XX stulecia (w jednym przypadku z przełomu XVI i XVII wieku). Takie zestawienie sugeruje, że to inicjały portretowanej osoby oraz rok jej narodzin i śmierci. Z dziewięciu prac Baśnika w kolekcji wyłamuje się obraz Caput Mortuum – noszący odrębny tytuł oraz przedstawiający ludzką czaszkę zamiast portretu.

A.N. 1935-2001 przypomina abstrakcyjną kompozycję zbudowaną z czarnych i czerwonych plam o zróżnicowanej fakturze. Kontekst pozostałych prac z cyklu Post mortem pozwala jednak dostrzec w obrazie zdekonstruowany portret. Owalna plama w centrum, wyodrębniona impastem, stałaby się wówczas zarysem ludzkiej głowy, ukrytej pod czarną warstwą. Niepokojący nastrój wzmaga krwistoczerwony ślad wnikający w „głowę” niczym rana, przypominający zdarty płat ciała.

Karolina Dzimira-Zarzycka